De invoering van het Zorgprestatiemodel (ZPM) is een flinke klus voor GGZ-instellingen. De meeste instellingen zien wel meerwaarde in het ZPM, maar er is nog veel onzeker over hoe het ZPM in de praktijk gaat werken. Qua verantwoording is dat lastig. Voor instellingen die verantwoorden volgens Horizontaal Toezicht (HT) levert de invoering van het ZPM extra complexiteit op.

Instellingen moeten het control framework voor 2022 al opstellen, terwijl ze nog geen volledig zicht op de nieuwe risico’s hebben. Daarnaast is het nog onduidelijk in welke beheersmaatregelen de EPD-leverancier gaat voorzien met application controls. Dit bepaalt ook welke IT dependent en handmatige controles moeten worden ingericht.

Veel onzekerheden

Ezra van Helvoirt, product owner Horizontaal Toezicht bij ValueCare merkt dat er nog veel vragen zijn rondom het combineren van HT en ZPM in 2022. Ezra: “Het control framework voor 2021 is bij sommige instellingen pas net goedgekeurd, en nu zien instellingen dat het voor 2022 nog lastiger wordt. GGZ-instellingen twijfelen of ze het opstellen van het control framework voor 2022 wel goed aanvliegen. Naast dat instellingen te maken krijgen met een nieuwe bekostiging en nieuwe risico’s, wordt in het ZPM ook de facturatietermijn korter waardoor de tijd om voor facturatie correcties te doen beknopter wordt. Dit leidt tot veel onzekerheden.”

Ook instellingen die al behoorlijk geroutineerd zijn in het werken met HT, merken dat het dit jaar meer werk is om het control framework op te stellen. GGZ Delfland verantwoordt sinds 2018 op basis van HT en had een sterk control framework staan. In de jaren 2019 tot en met 2021 konden ze volstaan met een jaarlijkse update, waarin alleen de wijzigingen moesten worden afgestemd met de representerend verzekeraar. Dat is dit jaar heel anders.

Het control framework voor 2022

José Visser, coördinator Horizontaal Toezicht bij GGZ Delfland legt uit: “Het is zeker 50% meer werk. De IT-systemen voor HT zijn er, de werkwijze is er ook. Maar ongeveer de helft van die risico’s is nieuw in 2022. En er bestaat nog geen eenduidigheid wat betreft de gewenste mate van beheersing op die nieuwe risico’s. Eenduidigheid verkrijgen is een moeizaam proces, omdat meerdere partijen betrokken zijn bij de implementatie. Feitelijk is er pas duidelijkheid als de NZa dit in regelgeving heeft gepubliceerd, maar ook dan zullen enige interpretatieverschillen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars blijven bestaan.”

Om toch op tijd klaar te zijn met het control framework voor HT én de overgang naar ZPM, is Delfland vroeg begonnen. José: “Onze ambitie is om eind dit jaar een concept control framework te hebben liggen. Dat zal nog niet compleet zijn, sommige details komen later nog, maar we hopen de verantwoordingswijze globaal dan wel duidelijk te hebben. Definitieve goedkeuring van het control framework komt waarschijnlijk pas in mei, maar we willen zoveel mogelijk nu doen om begin volgend jaar genoeg capaciteit beschikbaar te hebben in de opstartfase van het ZPM en de gelijktijdige jaarverantwoording over 2021.” 

Jose en haar team zijn begonnen door te kijken welke thema’s uit hun huidige control framework volgend jaar nog steeds relevant zijn. Die kunnen ze op de gebruikelijke manier aanpassen naar 2022. De nieuwe thema’s zijn lastiger, daar spelen nog veel vragen. José: “Landelijk is er over veel onderwerpen nog geen uitsluitsel hoe je ermee om moet gaan. We sturen wel mailtjes naar de landelijke werkgroep ZPM, maar het proces is moeizaam.”

Om goed voorbereid te kunnen starten per januari 2022, is Delfland zelf de beheersingsprocessen gaan uitschrijven. José: “We schrijven uit hoe wij denken dat het beheersingsproces eruit moet zien, en daarbij is de zorginhoud leidend. Het concept beheersingsproces bespreken we met de representerend verzekeraar, daarmee bouw je aan vertrouwen en ontstaat consensus over wat we nu al kunnen vastleggen en waar de onzekerheden zitten. Daarbij spreken we ook af welke dingen we later nog gaan adresseren, als er meer duidelijkheid is.” 

Meer regie

José ziet de overgang naar het ZPM ook als een kans om, net als de verantwoording met HT, de zorginhoud weer leidend te laten zijn in de dialoog met de verzekeraar. “Vanuit de zelfonderzoeken heeft de verzekeraar de regierol naar zich toegetrokken en verschoof de focus naar de financiële waarde van de zorglevering. Het ZPM stelt de zorginhoud duidelijk centraal, zo is de vergoeding o.a. gekoppeld aan de setting waarin de zorg plaatsvindt en het opleidingsniveau van de behandelaar. Daarmee verschuift de regie weer naar ons als zorgaanbieders. Uiteindelijk willen we dat de administratie en de verantwoording meer gaan aansluiten bij het zorgproces. Die mogelijkheid biedt de implementatie van het ZPM.”

Een voordeel van de invoering van het ZPM is sneller kunnen facturen en daarmee ook sneller duidelijkheid hebben over rechtmatigheid van de geleverde zorg. Maar dat betekent ook dat de ruimte om te corrigeren voor facturatie verdampt. José: “Omdat we nu zo’n lange facturatietermijn hebben, hebben we ook lang de tijd om alle controles te doen voor facturatie. Hierdoor ben je in staat om te corrigeren in de 2^e en 3^e lijn voordat je factureert. 

In het ZPM gaan we maandelijks factureren, waardoor je minder correctiemogelijkheden voor facturatie hebt: dit verhoogt de druk om het in één keer goed te doen in de bronregistratie. Dit zogenaamde ‘first time right’ principe is echter ook een uitgangspunt bij HT, dus als je al over bent op HT, zal je hiervan geen druk, maar een stimulans ervaren. Daarmee ondersteunt het ZPM en HT de optimalisatie van je interne beheersingsproces.”